बातम्या

२. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यताप्राप्त सूक्ष्मजीव सुरक्षा चाचणी मानके

च्या मार्गदर्शक तत्वांनुसारकोडेक्स अ‍ॅलिमेंटेरियस कमिशन (कोडेक्स), यूएस एफडीए आणि ईयू ईएफएसए, पुढील प्रमुख निर्देशकांसाठी जवळजवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नाचे निरीक्षण केले पाहिजे:

एकूण एरोबिक संख्या (TAC):अन्न खराब होण्याचे प्रमाण प्रतिबिंबित करते; मर्यादा ओलांडल्याने अतिसार होऊ शकतो.

कोलिफॉर्म बॅक्टेरिया:स्वच्छतेच्या परिस्थिती दर्शवितात आणि रोगजनकांच्या जोखमींशी संबंधित आहेत जसे कीसाल्मोनेला.

बुरशी आणि यीस्ट:दमट वातावरणात सामान्य आहे आणि विषारी पदार्थ निर्माण करू शकते (उदा.,अफलाटॉक्सिन).

रोगजनक:लिस्टेरिया (जे कमी तापमानात वाढू शकते) आणि स्टॅफिलोकोकस ऑरियस यांचा समावेश करा.

३. सीमापार चाचणी डेटा: जवळ-कालबाह्य अन्नाची सुरक्षितता मर्यादा

२०२५ मध्ये, आंतरराष्ट्रीय ग्राहक संशोधन आणि चाचणी (ICRT) ने अनेक देशांमधील प्रयोगशाळांशी सहकार्य करून जवळजवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नाच्या सहा श्रेणींची चाचणी केली, ज्याचे खालील निकाल मिळाले:

अन्न श्रेणी	चाचणी पॅरामीटर	आंतरराष्ट्रीय सुरक्षा मर्यादा	जवळपास कालबाह्य होणाऱ्या अन्नामध्ये अतिरेकी प्रमाण
पाश्चराइज्ड दूध (जर्मनी)	एकूण एरोबिक संख्या	≤१०⁵ सीएफयू/मिली	१२%
प्री-पॅकेज्ड सॅलड (यूएस)	कोलिफॉर्म बॅक्टेरिया	≤१०० CFU/ग्रॅम	१८%
तयार खाण्यासाठी तयार चिकन (यूके)	लिस्टेरिया	आढळले नाही	5%
नट स्नॅक्स (चीन)	साचा	≤५० CFU/ग्रॅम	8%

महत्त्वाचे निष्कर्ष:

उच्च-जोखीम श्रेणी:खाण्यास तयार मांस, दुग्धजन्य पदार्थ आणि तयार जेवणात सूक्ष्मजीवांचे प्रमाण जास्त असल्याचे दिसून आले.

साठवण तापमानाचा परिणाम:रेफ्रिजरेटरमध्ये न ठेवलेल्या अन्नपदार्थांमध्ये मर्यादा ओलांडण्याचा धोका तिप्पट होता.

पॅकेजिंगमधील फरक:पारंपारिक पॅकेज केलेल्या पदार्थांपेक्षा व्हॅक्यूम-पॅक केलेले अन्न लक्षणीयरीत्या सुरक्षित होते.

४. जवळ जवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नाच्या सुरक्षिततेवर परिणाम करणारे प्रमुख घटक

पुरवठा साखळी व्यवस्थापन:वाहतुकीदरम्यान तापमानातील चढउतार (उदा. तुटलेल्या शीत साखळ्या) सूक्ष्मजीवांच्या वाढीला गती देतात.

अन्न रचना:जास्त प्रथिने (मांस) आणि जास्त आर्द्रता (दही) असलेले पदार्थ बॅक्टेरियाच्या संसर्गास अधिक संवेदनशील असतात.

प्रादेशिक हवामान:उच्च तापमान आणि उच्च आर्द्रता असलेल्या प्रदेशांमध्ये (उदा. आग्नेय आशिया) जवळजवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नामध्ये बुरशीचा धोका जास्त असतो.

५. सुरक्षित खरेदीसाठी जागतिक ग्राहक मार्गदर्शक तत्त्वे

लेबल्स आणि स्टोरेजच्या अटी तपासा:

"बेस्ट बिफोर" असे लेबल असलेल्या कोरड्या पदार्थांना प्राधान्य द्या (उदा. फटाके, कॅन केलेला पदार्थ).

रेफ्रिजरेटरमध्ये न साठवलेले, जवळजवळ कालबाह्य होणारे दुग्धजन्य पदार्थ आणि मांस उत्पादने टाळा.

संवेदी तपासणी:

फुगलेले पॅकेजिंग, गळती, बुरशी किंवा उग्र वास असलेले कोणतेही अन्न ताबडतोब टाकून द्या.

प्रादेशिक जोखीम जागरूकता:

युरोप आणि अमेरिका:लिस्टेरिया (खाण्यास तयार असलेल्या पदार्थांमध्ये सामान्य) कडे लक्ष ठेवा.

आशिया:मायकोटॉक्सिन (उदा. तांदूळ आणि काजूमधील अफलाटॉक्सिन) पासून सावधगिरी बाळगा.

६. आंतरराष्ट्रीय नियमन आणि उद्योगासाठी शिफारसी

चाचणी निकषांचे मानकीकरण करा:जवळ जवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नासाठी विशिष्ट सूक्ष्मजीव मर्यादा स्थापित करण्यासाठी कोडेक्सचे समर्थन करा.

तांत्रिक नवोपक्रम:स्मार्ट पॅकेजिंगला प्रोत्साहन द्या (उदा., वेळ-तापमान निर्देशक).

कॉर्पोरेट जबाबदारी:किरकोळ विक्रेत्यांनी जवळपास कालबाह्य होणाऱ्या अन्नासाठी गतिमान चाचणी प्रणाली लागू करावी.

निष्कर्ष: सुरक्षितता आणि शाश्वतता संतुलित करणे

जवळजवळ कालबाह्य होणाऱ्या अन्नाचा प्रचार जागतिक अन्न कचरा कमी करण्यास मदत करतो, परंतु सूक्ष्मजीव सुरक्षा हे एक महत्त्वाचे आव्हान आहे. ग्राहकांनी स्थानिक नियम आणि वैज्ञानिक डेटाच्या आधारे माहितीपूर्ण निवडी केल्या पाहिजेत, तर आंतरराष्ट्रीय समुदायाने मानके सुधारण्यासाठी सहकार्य केले पाहिजे, जेणेकरून "बचत" आणि "सुरक्षितता" खरोखर एकत्र राहू शकतील याची खात्री होईल.

शेवटची आठवण:अन्न सुरक्षेच्या बाबतीत, "कमी किंमत" कधीही तडजोड करण्याचे समर्थन करू नये - विशेषतः शिशु अन्न आणि तयार जेवण यासारख्या उच्च-जोखीम श्रेणींसाठी, जिथे सावधगिरी नेहमीच प्रथम आली पाहिजे.